Opis zamówienia
1. Przedmiotem zamówienia jest usługa wykonania ekspertyzy na potrzeby uzupełnienia stanu wiedzy o przedmiotach ochrony obszaru Natura 2000 Puszcza nad Gwdą PLB300012 – zimorodek Alcedo atthis.
2. Zadanie jest działaniem ochronnym wynikającym z planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Puszcza nad Gwdą PLB300012 (Dz. Urz. Woj. Wielk. z 2015 r. poz. 2773, z późn. zam.).
3. Obszar realizacji przedmiotu zamówienia obejmuje część obszaru Natura 2000 Puszcza nad Gwdą PLB300012 położoną w województwie wielkopolskim; jej powierzchnia wynosi 50 116,4 ha.
4. Ocena stanu siedlisk zimorodka obejmująca analizę zachowania optymalnych cech siedliska gatunku, w tym naturalnej morfologii koryt, przebiegu naturalnych procesów erozji bocznej, obecności rumoszu drzewnego w części obszaru Natura 2000 Puszcza nad Gwdą PLB300012 położonej w województwie wielkopolskim obejmuje:
a) Analizę stanu siedlisk zimorodka poprzez ocenę zachowania optymalnych cech jego siedliska z następującymi zastrzeżeniami: 1) kontrolą należy objąć odcinki rzek, jezior i innych odpowiednich akwenów o wyniesionych brzegach porośniętych krzewami i zadrzewieniami, ograniczając się jedynie do terenów bezpośrednio sąsiadujących z linią brzegową; 2) większe rzeki i zbiorniki należy kontrolować ze sprzętu pływającego (kajak, łódź, ponton itp.), natomiast w przypadku rzek o szerokości do 15 m lub rzek, w których zbyt mała głębokość wody uniemożliwia wykorzystanie sprzętu pływającego, dopuszcza się wykonywanie kontroli z brzegu. Zamawiający wyznacza następujące kryteria, jakie należy brać pod uwagę przy ocenie stanu siedliska zimorodka:
Naturalną morfologię koryt, naturalne procesy erozji bocznej, obecność rumoszu drzewnego;
Obecność stromych skarp i urwisk, położonych w sąsiedztwie wody; zimorodek preferuje odcinki z brzegami o podłożu piaszczystym lub piaszczysto-gliniastym, a do gniazdowania najchętniej wybiera skarpy z przewagą frakcji pylastej nad piaszczystą;
Występowanie w korytach cieków powalonych całych drzew oraz ich pni i gałęzi;
Jakość wody; zimorodek najliczniej zasiedla cieki i zbiorniki z czystą i przejrzystą wodą;
Obecność drzewiastej (krzewiastej) roślinności w linii brzegowej; gatunek preferuje cieki i zbiorniki położone wśród lasów, unikając miejsc zarówno z bardzo ubogą, jak i bardzo obfitą roślinnością nadbrzeżną;
Przepływ i głębokość wody; zimorodek preferuje cieki z wolno płynącą, płytką wodą oraz fragmenty z wodą stagnującą;
Zasobność w pokarm;
Aktywność człowieka i rekreacyjne wykorzystywanie cieków i zbiorników wodnych.
Przy ocenie stanu siedlisk zimorodka zaleca się wykorzystać opracowanie: Zawadzka D., Ciach M., Figarski T., Kajtoch Ł., Rejt Ł. 2013. Materiały do wyznaczania i określania stanu zachowania siedlisk ptasich w obszarach specjalnej ochrony ptaków Natura 2000. GDOŚ. Warszawa oraz inne publikacje dotyczące ekologii lęgowej zimorodka.
b) Określenie liczebności zimorodka na obszarze objętym zamówieniem w oparciu o obserwacje dorosłych ptaków:
−liczenia par lęgowych zimorodków należy prowadzić w trakcie kontroli wykonywanych na potrzeby oceny stanu siedlisk, ograniczając się przede wszystkim do obserwacji osobników dorosłych, nadając poszczególnym obserwacjom status lęgowy zgodnie z kryteriami zawartymi w opracowaniu: Chylarecki P., Sikora A., Cenian Z., Chodkiewicz T. (red.) 2015. Monitoring ptaków lęgowych. Poradnik metodyczny. Wydanie 2. GIOŚ. Warszawa;
− liczenia należy wykonywać w okresie lęgowym zimorodka, czyli w okresie od 1 kwietnia do 15 sierpnia, z czego najbardziej optymalnym terminem jest szczyt pierwszego lęgu zimorodka, który w centralnej Polsce przypada w maju;
− kontrolą należy objąć odcinki rzek, jezior i innych odpowiednich akwenów o wyniesionych brzegach porośniętych krzewami i zadrzewieniami, ograniczając się jedynie do terenów bezpośrednio sąsiadujących z linią brzegową;
− większe rzeki i zbiorniki należy kontrolować ze sprzętu pływającego (kajak, łódź, ponton itp.),